Ik was een weekje in Nederland. Ik had me zoals altijd voorgenomen het Turkse nieuws goed te blijven volgen, maar dat bleek natuurlijk weer moeilijker dan gedacht: als je niet in het land zelf bent, dringt het nieuws en de impact ervan op de één of andere manier gewoon niet goed door. Nu ik terug ben, lees ik bij en snap ik weer waarom ik dat voornemen toch altijd weer maak: een week met weinig nieuws bestaat niet in Turkije. Als je er niet bovenop zit, mis je van alles. Ondertussen wachtte ik trouwens de hele week op persoonlijk nieuws – maar daarover later meer.
Afgelopen zondag in het Turkse nieuws: Alevieten hielden een grote demonstratie in Istanbul voor gelijke religieuze rechten. Eén van de belangrijkste issues is het verplichte religieus onderwijs dat elk kind in Turkije moet volgen. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft bepaald dat Alevitische kinderen niet verplicht kunnen worden deze lessen te volgen, omdat ze de kinderen onderwijzen in de soennitische staats-Islam en dat voor Alevitische kinderen niet relevant is. Turkije weigert tot nu toe iets met die uitspraak te doen, en Alevieten voelen zich daardoor niet serieus genomen in hun geloofsbeleving. De AKP-regering praat al jaren over een gelijke positie voor Alevieten en recentelijk is president Gül op bezoek geweest in de Alevitische provincie Tunceli, maar vooralsnog blijft het symboliek en verandert er niets.
Maandag: de Sudanese president al-Bashir annuleerde zijn bezoek aan Turkije. Hij was niet door de Turkse regering uitgenodigd maar door de Organisatie van de Islamitische Conferentie die in Istanbul confereerde, maar natuurlijk levert zo’n bezoek van een staatshoofd dat wordt gezocht wegens oorlogsmisdaden veel discussie op. De meest opmerkelijke quote kunnen we toeschrijven aan premier Erdogan, die zei dat er in Darfur geen genocide is gepleegd omdat ‘Moslims geen genocide kunnen plegen’. Slimme opmerking.
Op dinsdag werd er weer eens ouwerwets gevochten in het parlement. De AKP wilde debatteren over haar Koerdische initiatief, maar de emoties liepen zo hoog op dat er een handgemeen ontstond tussen AKP’ers en parlementariërs van de ultra-nationalistische MHP. Die laatste, en de CHP, maakten er bezwaar tegen dat het Koerdische initiatief nou net voor 10 november op de agenda gezet was: op die dag in 1938 stierf vader des vaderlands Atatürk, en dat wordt jaarlijks herdacht met twee minuten stilte en allerlei herdenkingen. De oppositie wilde het Koerdische initiatief niet bespreken op de dag waarop de man wordt herdacht die de grondlegger is van de eenheidsstaat Turkije, want zij geloven dat het Koerdische initiatief verraad is aan die eenheidsstaat en tot een deling van het land zal leiden.
Op woensdag werd kolonel Dursun Çiçek gearresteerd. Hij werd ondervraagd en voor de rechter gebracht omdat hij verdacht wordt van betrokkenheid bij een plan de regeringspartij (en de religieuze Gülen-beweging) om zeep te helpen. Çiçeks handtekening stond onder documenten waarin de plannen werden beschreven. Na maanden discussie over de vraag of die handtekening echt van hem was of dat hij erin werd geluisd, heeft het gerechterlijk laboratorium nu geconcludeerd dat de krabbel wel degelijk van Çiçek was. Een paar dagen na zijn arrestatie werd hij weer vrijgelaten.
Het grote nieuws op donderdag ging over het afluisteren van telefoons: 56 rechters en officieren van justitie zijn afgeluisterd tijdens het onderzoek naar Ergenekon. De regering zegt dat het allemaal volgens de regels is gegaan en er voor elke afluister-actie toestemming van de rechter was. De oppositie claimt dat rechters niet vrij zijn in het beoordelen van een verzoek tot het afluisteren van telefoons, omdat de overheid die die afluisteraanvraag doet ook de carriere van een rechter kan maken of breken.
Vrijdag heeft de AKP in het parlement eindelijk (deels) onthuld wat het Koerdische initiatief behelst. Volgens mij is één van de belangrijkste punten het instellen van een onafhankelijke commissie die beschuldigingen van martelingen door de veiligheidsdiensten gaat onderzoeken. Zo’n commissie lijkt me onvermijdelijk als je een nieuwe toekomst wilt, want opnieuw beginnen is moeilijk als je niet eerst het verleden onder ogen ziet. Ik ben benieuwd wat er op tafel komt over Jitem, en of eindelijk toegegeven wordt dat Jitem bestaat – zie voor meer informatie dit artikel dat ik er onlangs over schreef. Ik heb echter niets gehoord over plannen om ook de misdaden van de PKK te onderzoeken. Die zijn natuurlijk deels al onderzocht, maar zou niet de hele spiraal van geweld van de afgelopen 25 jaar precies in kaart moeten worden gebracht? Wie vermoordde wanneer wie, wie was er verantwoordelijk voor en wie moeten er alsnog worden gestraft?
En op zaterdag kreeg ik dan eindelijk het persoonlijke nieuws waar ik al de hele week op wachtte: mijn zus is voor de derde keer moeder geworden. Het was één van de redenen dat ik naar Nederland ging: de baby had al geboren moeten zijn, maar zus had een zwangerschap van 41 weken (nadat ze eerder juist vroeg beviel), dus het liep allemaal wat anders dan ik had gehoopt. M’n kleine nichtje werd op vrijdag geboren, vrijwel precies op het moment dat mijn vliegtuig opsteeg in Amsterdam en koers zette richting Istanbul. Weer wat geleerd: zelfs aangekondigd nieuws kan je geheel overvallen. Jammer dat ik je net niet heb kunnen bewonderen, maar welkom op de wereld, kleine meid!
Gefeliciteerd met je kleine nichtje. Het persoonlijke nieuws blijft altijd het belangrijkst (en het interessantst :-)
Ik vind het altijd heel interessant om je blog te lezen, beste Frederike :) En gefeliciteerd met je de geboorte van je nichtje! ik wens je veel succes..