Turken, die staan natuurlijk allemaal te trappelen om zich in Europa te vestigen. Of toch niet? Jonge hogeropgeleide Turken in ieder geval niet: Turkije biedt kansen zat!
Precies een week was hij afgestudeerd, of hij had al een baan. Precies in zijn werkveld ook nog: milieukunde. Kaan Alpaslan (24) zegt bescheiden dat hij ‘geluk heeft gehad’, maar er speelt meer. Niet alleen ziet het bedrijf waar hij werkt blijkbaar toekomst in hem, hij heeft ook alles mee om een prima carrière op te bouwen in Turkije. Kaan heeft gestudeerd aan een uitstekende universiteit, hij woont in Istanbul en spreekt zijn talen – zijn Duits en Engels zijn prima. Jonge mannen en vrouwen zoals hij hoeven zich om hun toekomst geen seconde zorgen te maken. Kaan: “Ik moet vaak nogal lachen als ik hoor dat veel Europeanen denken dat het de droom van iedere Turk is om naar Europa te gaan. Wat moet ik in Europa?”
De Turkse economie groeit, de afgelopen jaren met gemiddeld 5 tot 6 procent. Het aantal buitenlandse investeerders groeit en in Istanbul en in mindere mate ook in Ankara liggen de banen voor hogeropgeleide Turken zowat voor het oprapen. Precieze cijfers zijn er niet, want de cijfers gelden voor alle universiteiten samen en het niveau (en daarmee de kansen op een baan) tussen de vele universiteiten in Turkije is enorm. Maar wie aan een goede universiteit studeert, heeft vaak voor zijn of haar afstuderen al een mooie aanbieding van een werkgever te pakken.
Laptop onder de arm
Yasemin Sari, een energieke studente van 23 die met uitbundig kapsel en met een laptop onder de arm Istanbul doorkruist onderweg naar universiteit, werk of afspraak met vrienden, studeert filosofie. Niet meteen een studie waarmee je snel een baan vindt, toch? “Jawel hoor, geen enkel probleem”, zegt ze. Als je van haar universiteit komt, de Bosporus Universiteit, staat het bedrijfsleven om je te springen, of je nu filosoof bent of technicus. Yasemin heeft al bijbanen gehad die het op haar cv niet slecht doen; ze werkte in de marketing en voor een IT-bedrijf, en nu heeft ze een parttime baan in de media. “Maar ik wil het bedrijfsleven niet in”, zegt ze. “Ik wil een academische carrière. Eerst promoveren in de Verenigde Staten, daarna hogerop in Turkije. Ik heb ook al een jaar in Duitsland gestudeerd. Naar het buitenland gaan, is tijdelijk, ik weet zeker dat ik altijd naar Turkije terug zal komen.”
Turkije, en dan vooral Istanbul, lééft, zegt Yasemin. Het land is in ontwikkeling en ze geniet ervan daar onderdeel van te kunnen zijn. “In Europa is alles strak geregeld, zeker in Duitsland”, zegt ze. “Fijn hoor, dat de bus op tijd komt, maar ik miste het dynamische van Istanbul.” Even later, als haar gevraagd wordt of ze ook in Turkije wil werken om bij te dragen aan de ontwikkeling van haar land, springt ze een beetje uit haar vel: “Waarom zou ik een extra reden moeten hebben om gewoon in Turkije te willen zijn? Het heeft niets met idealisme te maken. Europa heeft mij gewoon niets te bieden dat ik niet ook in mijn eigen land kan vinden.”
De EU is behoorlijk gesloten
Refik Erzan, hoogleraar economie aan de Bosporus Universiteit, becijferde dat tot 2030 hooguit tussen de 1 en 6 procent van de Turken naar Europa migreert. “Tenminste, als migratie binnen een decennium vanaf nu vrij is”, voegt hij toe – en die kans is minimaal. “De voorwaarden om naar Europa te gaan, zijn niet gunstig nu”, zegt Erzan. “En jonge Turken met een goede opleiding weten dat. Ze willen best naar Europa om te studeren en eventueel kort te werken, maar je definitief in Europa vestigen, daar zien ze vaak niet veel in. Zij hebben toegang tot alle moderne media en weten heel goed dat Europa flinke sociale problemen heeft en dat migranten het er niet makkelijk hebben. De Europese economie groeit ook niet zo hard als de Turkse, en de arbeidsmarkt is niet toegankelijk voor mensen van buiten de EU. De EU is behoorlijk gesloten.”
Kaan Alpaslan heeft ook puur vakinhoudelijke reden om als milieukundige in zijn eigen land te willen werken: “In Europa staat allerlei milieutechniek al uitgebreid op de rails, in Turkije moet het nog meer ontgonnen worden.Veel uitdagender dan in een gespreid bedje komen. Het Duitse bedrijf waarvoor ik werk heeft zich natuurlijk niet voor niets in Turkije gevestigd: hier gebeurt het de komende jaren, niet in Europa.”
Recente reacties