De trein, die is niet ouderwets. Ik zou zelfs zeggen: die is modern en comfortabel, en de zitplekken zijn ruim. Toch geeft reizen per trein me altijd een ouderwets gevoel. Het geluid van de wielen op de rails! De lawaaierige en nog altijd een beetje enge verbindingsstukken tussen de wagons! Het zicht op de voorste wagons als de trein een bocht maakt! Vorige week heb ik mijn eerste treinreis in Turkije gemaakt. Dat was zo heerlijk dat ik me afvroeg: waarom heb ik dit in hemelsnaam niet eerder gedaan?
Je moet weten dat ik een spoordochter ben. Nee, dat betekent niet dat ik in een trein verwekt of geboren ben, maar dat m’n vader altijd voor de NS gewerkt heeft. Als gezin gingen we dus altijd met de trein op reis, zowel in Nederland als op vakantie, meestal naar de Franse Alpen. Goeie herinneringen heb ik daaraan, vooral aan de lange treinreizen natuurlijk. Naar bed gaan in Parijs, in slaap geschud worden door de trein en het geluid van de wielen, en dan ‘s ochtends midden in de Alpen weer wakker worden.
In Turkije is de trein meestal niet het eerste keus vervoermiddel. Ze gaan veel langzamer en minder vaak dan de bussen, en ook niet het hele land is goed bereikbaar per trein. Dus als ik ergens naartoe moet, neem ik doorgaans ook de bus. Ik ben wel een paar keer van plan geweest de trein te nemen, maar uiteindelijk ging dat telkens niet door.
Tot nu toe dan. De komende maanden wil ik veel met de trein gaan reizen. Lange afstanden ook, zoals de 1400 kilometer van Istanbul naar Kars – dat duurt twee dagen. En spannende trajecten, zoals die van Gaziantep in het zuidoosten naar Erbil in het noorden van Irak. Ik wil alle regio’s bereizen, tenminste, voor zover de trein er komt. Waarom? Voor een project waarvoor ik de atmosfeer van de trein nodig heb. En de traagheid van de trein. Of eigenlijk: de ouderwetsheid van de trein.
Op mijn eerste rit vorige week, van Istanbul naar Ankara, begon het ouderwetse gevoel eigenlijk al in het restaurant op Haydarpasa, het treinstation aan de Anatolische kant van de stad. Er speelde prachtige oude Turkse muziek, het interieur deed oud aan (of het dat ook echt is, weet ik niet), en het spoorbedrijf is niet ‘gemoderniseerd’ door ze hun alcoholvergunning af te nemen, zoals bij veel (gemeentelijke) staatsrestaurants. En een detail: het logo van de Turkse spoorwegen is al eeuwen (nou ja…) hetzelfde, wat voor mij wel bijdraagt aan het authentieke treingevoel.
Maar één van de belangrijkste karakteristieken van de trein die ik nodig heb, is het feit dat mensen in de trein nog makkelijk met elkaar in contact komen. Dat was ooit ook heel normaal in de bus, heb ik begrepen van mensen die ook decennia geleden al met de bus Turkije doorkruisten. Dat is nu absoluut niet meer zo: ik raak zelden of nooit in gesprek in de bus, zelfs niet met de vrouw die pal naast me zit. Busreizen is individueel, in tegenstelling tot treinreizen. Tenminste, dat is me verteld door mensen die hier te lande veel treinen. Tijdens een treinreis komen mensen met elkaar in contact, en dat is precies waar ik de komende maanden naar op zoek ben.
Voor een project dus ja. En sorry, maar projecten zijn dus altijd geheim. Tenminste, in de beginfase, en daar zit dit project nu in. Later wordt de geheimhouding opgeheven en zullen jullie nog niet goed worden van de aandacht die ik ervoor ga vragen. Maar eerst, lieve lezers, dompel ik mij onder in de ouderwetse wereld van de trein!
Het imposante Haydarpasastation is inderdaad oud. Het station met Art Deco elementen is gebouwd in 1908 door de Duitse architecten Otto Ritter en Helmut Cuno. Het was een geschenk van keizer Wilhelm II (die ook in het beroemde Pera Palas Hotel verbleef) aan de Ottomaanse sultan.Een bezoek aan dit station is ook voor niet spoorfanaten de moeite waard.
Spannend! Ik ben benieuwd!
Veel plezier!
Dank jullie wel Frederike en Henk. Ik ben al zo vaak met de boot langs het station van Haydarpasa gevaren, maar er nog nooit uitgestapt. Ga ik op mijn volgende Istanbul trip (met vliegtuig, geen trein vanuit Fethiye en ben zeker geen busmens) zeker doen.
Tien jaar in Turkije gewoond hebbende, ben ik er nooit in de trein gestapt. Het leek altijd te onpraktisch voor de doelmatigheid van de reizen. Dus was het ook bij mij meestal de bus en soms het vliegtuig. Wel had ik één goede vriend die ieder jaar kwam, om bij ons aan zijn vakantie gevoel te wennen om vervolgens alle mogelijke treinverbindingen uit te proberen. Met zijn verhalen daarover een romantisch beeld schetsend wat jouw indruk nu lijkt te bevestigen. Ik ben benieuwd! Ik verheug me op je verslagen, althans ik hoop dat her er meerdere zullen zijn.
Via Google Earth probeer ik soms een treinroute door Turkije te volgen. Maar in de bergen raak ik meestal het (dan vage) spoor bijster. Ben je dankbaar om aandacht aan het spoornet te geven en ken alleen de blauwe trein door Ankara. Succes met je reizen.
Echt, je eerste treinreis in Turkije? Ik ben 1x met de trein geweest daar, toen ik jou kwam opzoeken nota bene :-) Vond het wel een avontuur, omdat mijn Turks niet zo best is (to say the least) dus vroeg me onderweg vooral af hoe ik ooit de weg terug zou vinden (broodkruimels strooien is niet echt een optie als je treint…) ;-)
Anyway, ben benieuwd naar je project!
@Eline: die stadsrammelbak, die ik al vaak genomen heb, rekende ik even niet mee :-)