(Voor maandblad Onze Wereld schrijf ik geregeld korte interviews die worden gebruikt in grotere reportages waaraan meerdere correspondenten bijdragen. De bijdrage uit Turkije staat dan tussen interviews over hetzelfde onderwerp met mensen uit landen in Zuid-Amerika, Azië en Afrika.)
EINDE AAN DE BRAINDRAIN
Naam: Ipek Kutbay
Leeftijd: 26
Beroep: docent
Gevoel voor dramatiek heeft Ipek Kutbay wel als ze zegt: “Ik wil leven en sterven in Istanbul.” Maar zwaar op de hand is ze verder niet. Eerder bruisend, energiek, goedlachs. En vol vertrouwen over haar toekomst in Turkije: “Ik heb aan één van de beste universiteiten van het land gestudeerd. In Turkije kan ik daarmee iets bereiken, maar in Europa? Daar ben ik een Turk, altijd tweede keus.”
Een flink deel van de Europeanen huivert voor het EU-lidmaatschap van Turkije, mede vanwege de vrees dat een flink deel van de 72 miljoen Turken naar het westen van Europa komt zodra ze daar de kans toe krijgen. Maar er is een grote groep jonge Turken die er niet over piekert Turkije te verlaten. Zij hebben gestudeerd aan de beste universiteiten en hebben vaak voor hun afstuderen al een werkaanbod te pakken. Ipek is privédocent Frans en Italiaans en binnenkort begint ze als docent op een school. Ze woont al sinds haar negentiende op zichzelf in een hip deel van de stad en is sindsdien financieel onafhankelijk. “Het is hard werken, maar ik heb een goed leven hier.”
In Europa studeren is onder deze jongeren overigens wel populair. Dat staat goed op je cv. Kaan Alpaslan (24), die als student milieukunde ook een jaar in Duitsland in de collegebanken zat, kreeg op basis van zijn studie en zijn uitstekende Duits een week na zijn afstuderen een baan aangeboden bij een Duits bedrijf dat zich net in Turkije had gevestigd. Heeft hij overwogen in Duitsland te blijven? “Nee”, zegt hij. “Milieukunde staat in Turkije nog in de kinderschoenen en ik vind het spannend om bij te dragen aan de ontwikkeling op dat gebied.” Ook Ipek heeft een vak waarin ze kan bijdragen aan de ontwikkeling van haar land. Het is voor haar een extra drijfveer in Turkije te blijven: “Het zou prachtig zijn als ik de volgende generatie Turken kan helpen ook een succesvol bestaan op te bouwen in hun eigen land.”
SINGLE ZIJN
Naam: Ridvan Tuncer
Leeftijd: 30
Werk: kantoorbaan bij een platenmaatschappij
Wie in Turkije rondvraagt naar een mannelijke single van rond de dertig jaar, krijgt een nogal wonderlijke wedervraag: mag hij wel een relatie hebben? Het concept ‘single’ roept verwarring op. Het Turkse woord ervoor is ‘bekar’, wat ‘ongetrouwd’ betekent. Je kunt dus bekar zijn, maar ondertussen wel een relatie hebben. Is die relatie serieus en gaat er binnen afzienbare tijd een huwelijk komen, dan ben je niet meer bekar, maar nisanli, verloofd.
Goed, Ridvan was ooit nisanli, maar het huwelijk ging niet door en nu is hij én bekar én zonder relatie. “Ik had een serieuze relatie toen ik studeerde. Zij studeerde medicijnen, ik studeerde voor het leraarschap. De bruiloft was gepland, onze familie’s hadden elkaar ontmoet, maar ineens kregen we problemen. Ze zei dat ik waarschijnlijk ‘nooit meer zou worden dan leraar’, en de discussies daarover liepen volledig uit de hand. Dat was vreemd: pas toen we zouden gaan trouwen, kregen we wezenlijke discussies waaruit bleek dat we niet bij elkaar pasten.”
Ridvan heeft geluk dat hij als single in Istanbul woont. Ongetrouwde dertigers hebben het in de grote stad makkelijker dan in kleinere steden of dorpen, waar zowel op single vrouwen als mannen druk uitgeoefend wordt om zich te binden. Ridvan: “Mijn moeder heeft ook een periode gehad waarin ze meisjes voor me zocht, maar ik ging er nooit op in en gelukkig is ze er nu mee opgehouden.” Geen gearrangeerd huwelijk voor hem, al vertrouwen nog steeds veel van zijn leeftijdsgenoten op de keus van hun ouders.
Nog een voordeel van het wonen in een bruisende stad: vermaak genoeg. “Hoewel mijn getrouwde vrienden nauwelijks nog meegaan naar de kroeg of nachtclub, of naar een concert. Dat zijn plekken voor ‘singles’, getrouwde stellen gaan met andere getrouwde stellen uit eten of ze spreken thuis af. Gelukkig leer ik steeds nieuwe mensen kennen als ik uitga. Ook vrouwen natuurlijk. Ik sta wel open voor een relatie. Ik wil het liefst een vrouw die af en toe met me meegaat een biertje drinken of naar een concert. Maar zo gaat het meestal toch niet als je eenmaal bent getrouwd. Turkse vrouwen hebben er ook een handje van hun man voortdurend te bellen als hij niet thuis is. Waar ben je? Wanneer kom je thuis? Met wie ben je? Vermoeiend hoor.” Oké, hij geeft het toe: laat hem nog maar even bekar blijven.
Recente reacties