Het vonnis is er: RojTV, het Koerdische TV-kanaal dat uitzendt vanuit België met een Deense licentie, wordt niet gesloten. Goed nieuws! Een overwinning voor de vrijheid van meningsuiting. Dat gezegd hebbende, hoop ik eigenlijk dat RojTV vanzelf een keer verdwijnt, of in ieder geval flink verandert. Dezelfde wens heb ik voor veel Turkse TV-kanalen. Ze hebben allemaal nogal een hoge pet op van geweld.
Ik weet niet of je RojTV ooit gezien hebt, maar ik natuurlijk wel. Ik heb vrienden in Diyarbakir en daar staat de zender altijd aan. Er zijn nieuwsuitzendingen, natuur- en cultuurprogramma’s, saaie weerberichten, kortom, alles wat je kunt verwachten van een televisiezender. En dat allemaal aangevuld met wat ouderwetse PKK-verheerlijking. Groepen PKK-strijders die door de bergen lopen, beelden van gedode strijders, historische beelden van PKK-leider Öcalan die bijeenkomsten leidt, allemaal vergezeld van pattriotistische Koerdische muziek en wapperende vlaggen.
Ik moet zeggen dat ik nogal verbaasd was toen ik een twitter-campagne zag om RojTV te steunen, met als slogan: ‘Het vredesgeluid, RojTV’. Er wordt geclaimed dat RojTV de vrede promoot, bijvoorbeeld omdat ze uitzenden in verschillende talen die worden gesproken in de Koerdische regio’s van Turkije, Syrië, Irak en Iran: (verschillende dialecten van het) Koerdisch, Arabisch, Turks, Perzisch, Armeens en Engels. Fantastisch, en dat meen ik, maar maakt dat je de stem van de vrede? De gewapende strijd wordt bejubeld, en hoe je het ook wendt of keert, een gewapende strijd is niet vreedzaam. Punt.
Andere vlag
Tegelijkertijd ben ik net zo verbaasd als ik Turkse officials hoor verklaren waarom het zo belangrijk is dat RojTV gesloten wordt. RojTV, zeggen ze, propageert terrorisme, verspreidt haat, enzovoort. Ik gebruik het label ‘terroristisch’ niet want dat is een politieke term, maar ja, het klopt, geweld wordt bejubeld. Maar als dat zo’n probleem is, zullen we dan ook meteen maar een paar Turkse kanalen sluiten? Zap naar welke Turkse zender dan ook als het leger een PKK-kamp heeft gebombardeerd, of als er soldaten zijn omgekomen: het geweld van het leger wordt de hemel in geprezen, de begrafenissen van de soldaten worden zwaar overgedramatiseerd uitgezonden en eindeloos herhaald, allemaal met een nationalistisch muziekje eronder, en met wapperende vlaggen. Net als RojTV eigenlijk, maar dan met andere muziek, en met een andere vlag.
RojTV en Turkse zenders bereiken via schotelantennes miljoenen mensen in Turkije en omgeving, en in Europa. Ze zijn een perfecte afspiegeling van wat er aan de hand is in Turkije: een bitter, langdurig gevecht dat aan beide kanten mensenlevens kost. Zowel RojTV als Turkse zenders zijn symptomen van dit conflict. Als je RojTV bekritiseert, kun je er niet onderuit ook de Turkse media onder de loep te nemen. Als je RojTV verbiedt, haal de Turkse zenders dan ook maar uit de lucht.
Steentje
Maar natuurlijk, het sluiten van TV-zenders om wat ze uitzenden is nooit een goed idee. Het schendt de vrijheid van meningsuiting, één van de meest basale mensenrechten. De truc is om de reden weg te nemen waarom ze het blijkbaar nodig vinden geweld op te hemelen. Als de Koerdische kwestie met politieke, democratische middelen wordt opgelost, zal RojTV veranderen, en de Turkse kanalen ook. Maar de stations hebben zelf ook een verantwoordelijkheid. Ze zouden hun steentje aan de vrede kunnen bijdragen. Door minder nationalistisch te zijn, door te stoppen met het verheerlijke van geweld en het vlaggewapper.
De licentie van RojTV is niet ingetrokken. Ik ben het ten diepste eens met die rechterlijke beslissing. En ik hoop dat RojTV de moed heeft te veranderen.
Mooi artikel. Helaas klopt het, naar mijn mening, niet helemaal. Je belicht inderdaad dat ROJ beelden laat zien van PKK-guerilla’s welke wapens hanteren en oorlog voeren. Dit klopt inderdaad. Maar zie jij dan op de turkse tv-zenders dat men beide kanten van het verhaal belicht? Alsof men op turkse zenders vertelt over de doden, de martelingen, de verkrachtingen, kortom: de onderdrukking van het koerdisch volk welke nu al 100 jaar plaats vindt! Als ROJ dit niet uitzendt wie zendt het dan wel uit? Wij Koerden zijn al jaren voorstander van vrede. De PKK heeft de turkse staat la diverse keren de hand toegereikt, in de hoop een dialoog te kunnen starten welke moest leiden tot vrede. Al die keren heeft de turkse staat dit afgewezen is doorgegaan met vechten. Dit heeft er toe geleid dat de steun voor de PKK aldoor gegroeid is, en vandaag nog steeds groeiende is. Zeker na de weerzinwekkende aanslag in Uludere. Waar was de turkse tv toen omd e waarheid te achterhalen en deze te plaatsen? ROJ heeft het er wel over. En als er dan gevechten plaats vinden tussen het turkse leger en de PKK, is ROJ ook de enige zender die dit vertelt. Inderdaad met beelden van PKK-strijders. Alsof turkije beelden vrij geeft van haar leger?
Ook ik ben een voorstander van vrede, en verafschuw gevechten waarbij turkse soldaten en koerdische guerilla’s omkomen. Allemaal onschuldige mensen. En de machthebbers in turkije zitten veilig in hun villa’s en lachen vrolijk verder. Maar als ROJ ons niet vertelt wat er gebeurt dan weten wij helemaal niets. Objectief is men niet en dat vind ik helemaal niet erg. Wie is dat wel? Waar zijn de nederlandse media inzake de koerdische kwestie? Niemand vertelt hoe wij lijden. Niemand vertelt \hoe wij onderdrukt worden. Dus laat ROJ zoals ROJ is en laat ze maar subjectief zijn. Uiteindelijk willen zij ook vrede. En daarom is ROJ het geluid van de vrede.