‘Het was hoog tijd dat het daar eens werd schoongeveegd’, zegt S, een Turkse vriend. Ik kijk hem verbaasd aan en vraag hem of ‘ie een geintje maakt. ‘Nee, ik ben bloedserieus’, is zijn antwoord. ‘Je kon er nauwelijks nog lopen. De café-eigenaren demonstreren nu, maar op mijn medelijden hoeven ze niet te rekenen.’
We hebben het over Asmali Mescit, het gebied met straten vol bars en terrassen aan het eind van winkel-ader Istiklal Caddesi. Het stikt er al jaren van de terrassen, maar nu heeft de gemeente er een einde aan gemaakt. Ze hebben alle tafels en stoelen weggehaald. Gewoon, terwijl lokalo’s en toeristen hun halve liters bier naar binnen aan het gieten waren: hup híer met die stoel, en hup die tafel nemen we ook mee. Ik wou dat ik erbij was geweest!
Maar ik kreeg mijn gedachten erover niet op een rijtje. Wat was hier nou eigenlijk aan de hand? Een schandelijke anti-terrassenactie, of zat er meer achter? Het duurde even om er meer info over te verzamelen en met mensen te praten, maar ik geloof dat ik eruit ben: ik ben het eens met vriend S., dus nee, ik ben niet in shock of totaal verontwaardigd.
Begrijp me goed, ik hou best van een biertje en heb er zelf ook wel wat achterovergeslagen op de terrassen daar. Maar van wat ik er nu over heb gehoord, heeft de gemeente al uit en te na geprobeerd de terrassen een beetje binnen de perken te houden en kregen ze volstrekt geen medewerking van de café-eigenaren. Ze gedroegen zich alsof de straat van hen was. En zo zag het er ook uit: elke meter straat werd bezet door tafels en stoelen. Wat ook bijzonder irritant was voor andere ondernemers, zoals galeries en winkels. Hun infoborden en stellages werden soms gewoon weggehaald en vervangen door nóg meer tafeltjes. Kom dan maar eens in opstand tegen een overmacht aan bareigenaren!
Dus, eerlijk gezegd, vind ik dat de kroegbazen krokodillentranen huilen. Ik ben gisteren naar een protestmars geweest in Istiklal Caddesi, de tweede tot dusver, en de spandoeken waren nogal sneu: ‘We zijn stap voor stap op weg naar een alcoholverbod!’, en ‘Hoe moeten we dit de toeristen uitleggen?’. Ik snap wel dat het hun inkomen is, maar een alcoholverbod? Ook terrassen waar niet eens alcohol wordt geschonken, zoals die van het beroemde Ara Café, zijn schoongeveegd. Bovendien zijn de kroegen niet gesloten en is alcohol nog steeds gewoon overal te koop in dit deel van Istanbul, Beyoglu. Net als in de rest van Istanbul, en Turkije, overigens.
Hoe ze het de toeristen moeten uitleggen? Nou, gewoon, je zegt dat het totaal uit de klauwen gelopen was met die terrassen en dat de straten schoongeveegd zijn. Daarna verwijs je ze door naar de tientallen andere plekken waar ze in de buitenlucht kunnen drinken, bijvoorbeeld op één van de vele dakterrassen. Of je vertelt ze waar de boten naar Kadiköy vertrekken, want daar gaat het buitenleven met terrassen op stoepen gewoon door. Of je geeft ze de tip een koud biertje te halen bij een Tekel-winkel en dat lekker languit onder een boom in het park op te drinken.
Als je een beetje zakenman bent, heb je een financiële buffer om mindere tijden door te komen. Spreek dat aan. Hou op met boos zijn en klagen, en zoek een nieuwe richting voor je handel. Naar verluidt zijn de terrassen niet voor altijd gesloten, maar werkt de gemeente hard aan een nieuw beleid, dat, zo schijnt, in september openbaar wordt gemaakt. Het beleid zou strikter worden over de grenzen van terrassen, en waarschijnlijk gooien ze de prijzen voor vergunningen omhoog. Daar liggen toch mogelijkheden dan? Was ik een kroegbaas, dan wist ik het wel. Ik investeerde in mooiere, comfortabeler stoelen en betere tafels, ik breidde mijn drankkaart uit en ging in de startblokken voor de nieuwe terrascultuur. Rijkere klanten lokken, meer geld verdienen.
Stel je voor hoe de kroegstraten er straks uit zullen zien, als ze geen pure kroegstraten meer zijn. Cafés met terrassen die er een beetje uitzien, en met meer keus dan bier per derde of per halve liter. Je kunt gewoon lopen in die straten, en behalve kroegen zijn er dan ook winkeltjes en galeries, en wat dies meer zij. Dat is, hoorde ik, precies hoe de straten in dat gebied ooit waren. Het duurt niet lang meer, of we zijn gewoon blij dat de gemeente een grote bezem pakte en de boel schoon veegde. Proost!
Dag Fréderike,
Helemaal eens! Kom regelmatig in Izmir, zowel zakelijk als prive, maar voor zover ik kan oordelen, valt het daar wel mee!
Tip voor de Turkse ondernemers: besteed wat meer aandacht aan Turkse wijnen. Ik koop in de supermarkt vaak uitstekende wijnen en in veel cafe’s is er nauwelijks aandacht voor.
Behalve in Turkse winkels is er ook hier in Nederland nauwelijks aandacht voor Turkse wijnen. Jammer!
Groet