Alweer een overwinning in de rechtbank voor ouders die niet willen dat hun kind verplichte godsdienstlessen volgt: een rechtbank in Istanbul heeft bepaald dat een kind van atheïtische ouders de lessen mag overslaan. Dat is niet de eerste keer. In 2007 vonniste het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat een kind van Alevitische ouders (Alevitisme is een richting binnen de islam) niet verplicht mag worden het religieus onderwijs bij de wonen. Goed nieuws, maar eerlijk gezegd heb ik soms ook te doen met de kinderen van deze dappere ouders.
De godsdienstlessen, ‘religieuze cultuur en ethiek’ genoemd, werden ingevoerd aan het begin van de jaren tachtig, na de militaire coup. Ze onderwijzen de kinderen alleen in de theorie en de rituelen van de soennitische islam, of, meer precies, van de staatsversie van de soennitische islam zoals die wordt uitgedragen door het directoraat voor religieuze zaken, Diyanet. Voor kinderen van Alevitische of atheïstische (of anderszins ‘afwijkende’) ouders, is de lesstof niet relevant.
Nou kan een rechtbank wel bepalen dat sommige kinderen de lessen niet hoeven te volgen, maar tegelijkertijd zorgen de lessen ervoor dat kinderen denken dat iedereen in Turkije hetzelfde geloof aanhangt. Dus als er één kind in de klas weg mag blijven, ligt hij of zij uit de groep. Niet altijd natuurlijk, maar ik sprak onlangs de advocaat die namens de Alevitische familie in 2007 de zaak aanhangig maakte bij het Europees Hof, en hij vertelde dat Alevitische kinderen vaak belachelijk worden gemaakt door hun klasgenootjes, en zelfs door hun leraren. Veel Alevitische kinderen komen niet openlijk uit voor hun religie, zodat ze niet in een uitzonderingspositie terecht komen of worden gepest.
Dus misschien is het helemaal geen goede oplossing om kinderen met een andere religie dan de soennitische staatsislam toestemming te geven de religieuze lessen niet te volgen. Dé oplossing zou natuurlijk zijn die lessen helemaal af te schaffen, en te vervangen door onderwijs over allerlei verschillende levensbeschouwelijke opvattingen. Dat zou heel wat rechtzaken schelen, en vooral ook een heleboel ongelukkige kinderen.
Recente reacties