Een vriend kreeg laatst een telefoontje van zijn bank met de vraag of hij een creditcard wilde. Nee, zei hij, dat wil ik niet, want ik heb geen vast inkomen en ik weet nu al dat ik mijn uitgaven toch niet kan betalen. Dus wat belandde er een paar dagen later in zijn brievenbus? Juist: een creditcard met zijn naam erop. Hij heeft ‘m in tweeën geknipt en ingeleverd bij de bank met de mededeling dat hij toch duidelijk had gezegd níet zo’n ding te willen.
Dat zouden meer Turken moeten doen. Credit card-schulden zijn hier een groot probleem. Iedereen kan een credit card krijgen en er zijn praktisch geen beperkingen in hoeveel je ermee kunt besteden. Veel mensen kopen spullen met ‘taksit’, wat betekent dat je je aanschaf betaalt met een maandelijkse afschrijving van je credit card. Je kunt zowat alles met taksit kopen, zelfs iets kleins van vijftig lira. Maar al die maandelijkse afschrijvingen bij elkaar zijn vaak toch een hele klap geld, en ik heb de winnaars van dit systeem nog niet ontdekt. Consumenten met duizenden lira’s schuld zijn geen uitzondering, winkels zijn niet blij omdat ze geen cash flow hebben, en natuurlijk is het ook voor banken een probleem. Nu zijn consumentenorganisaties en banken betrokken bij het opstellen van een nieuwe wet over credit cards. Deels gaat die wet over wat er met die enorme schulden moet gebeuren. Consumentenorganisaties pleiten voor kwijtschelden, maar dat vinden de banken geen goed plan: niet al die consumenten zijn slachtoffers, zeggen ze, want er zijn ook zat mensen die maar doorkopen terwijl ze weten dat ze niet genoeg verdienen. Waar, maar de banken in de slachtofferrol, dat is ook wat lachwekkend natuurlijk. Lichten zij hun klanten eerlijk voor over de risico’s van een limietloze credit card? Hanteren zij maximale bestedingsruimtes gebaseerd op iemands inkomen? Blokkeren zij de kaart als er te veel wordt uitgegeven? En respecteren zij iemands wijze beslissing géén credit card te willen vanwege een gebrek aan inkomen? Het is hier wild west met credit cards, en een wet om met de schulden om te gaan, kan het probleem nooit oplossen.
Ik heb ook een credit card van mijn Turkse bank geweigerd. Ik heb soms al genoeg gedoe met mijn Nederlandse kaart (met bestedingslimiet). Vandaag, zo hebben mijn lief en ik besloten, gaan we een afwasmachine kopen. Nee, niet met taksit – we betalen gewoon contant en slepen zo een fijne korting in de wacht!
Ik hou ook niet van credit cards, maar soms is het handig om internet betalingen via paypal te doen. Fijn dat je niet meer hoeft af te wassen!