De AKP heeft, zoals voorspeld, de lokale verkiezingen in Turkije gewonnen. Jammer dat er geen onderzoek bestaat naar de redenen van het electoraat om AKP stemmen. Het zou de nog altijd corrupte kanten van het Turkse politieke systeem glashelder blootleggen.
De AKP heeft sinds het begin van haar bestaan (rond de eeuwwisseling) veel aanhang onder conservatieve moslims in Anatolische dorpen en steden. Daar begon destijds de opkomst van een islamitische middenklasse, die Anatolische steden als Konya en Kayseri tot grote economische bloei brachten. Zij hadden zich in het streng seculiere Turkije nooit eerder vertegenwoordigd gevoeld en sloten zich enthousiast aan bij de AKP, een partij die met een combinatie van conservatisme en economisch liberalisme zowel appeleerde aan hun religie als aan hun ondernemersgeest. Deze aanhang leidde de AKP naar de landelijke macht in 2002 en hielp ze ook lokaal in het zadel bij de vorige lokale verkiezingen in 2004.
Een slimme zet
Voor de lokale verkiezingen van 2004 voltrok zich een proces dat heel gebruikelijk is in de lokale Turkse politiek: burgervaders (het betreft in Turkije maar zelden burgermoeders) van uiteenlopende politieke signatuur deden hun best voor hun stad of dorp de AKP-kandidaat te worden. Een slimme zet : wie de steun heeft van de nationale machthebber, krijgt meer geld los uit Ankara, en dat weet de lokale bevolking ook, dus die stemt graag op de AKP-kandidaat, ook als hij zelf niet veel van de AKP moet hebben. Met bureaucratische en financiële steun uit Ankara zijn vervolgens vele lokale en regionale plannen gerealiseerd. Lokale AKP-stemmers profiteerden mee: wie de AKP-kandidaat openlijk steunde (of minder openlijk door onder de tafel de campagnekas van de lokale kandidaat te spekken), kon meer werk voor zijn bedrijf tegemoet zien.
Bij de verkiezingen van afgelopen zondag is het niet anders gegaan. Vorige week nog, zat ik in een stadsdeel van Istanbul met wat lokale zakenmannen te praten; ze hadden nogal lol om de AKP-brochure waarop de AKP-burgemeester en kandidaat-voor-herverkiezing hen tegemoet straalde: “Hij is eigenlijk niet eens een AKP-aanhanger, maar ja, hoe krijg je in dit land anders iets voor elkaar?” En de zakenmannen zelf, op wie zouden zij gaan stemmen? Op die AKP-kandidaat natuurlijk. Omdat ze AKP-aanhangers zijn? Nee, omdat ze zakenmannen zijn.
Haar eigen ondergang
De AKP beroept zich graag op haar democratisch karakter, en het is waar, zij vertegenwoordigen een grote groep Turken die voorheen politiek onzichtbaar was. Maar als de partij democratie werkelijk serieus neemt, moet ze vanaf nu langzaamaan gaan werken aan haar eigen ondergang. Dat betekent: de geldstromen uit Ankara voortaan objectief en eerlijk verdelen onder álle steden en dorpen, óók die waar de AKP níet aan de macht is.
Zoals Izmir, wederom in handen van oppositiepartij CHP; Izmir is de modernste stad van het land en zo fel anti-AKP dat ze niet omkoopbaar is. Zoals het zuidelijke Adana, stevig in handen van al twintig jaar dezelfde burgemeester die zo populair is dat het niet uitmaakt voor welke partij hij uitkomt en die dit keer MHP-kandidaat was en won. En zoals de vele steden in het zuidoosten die worden bestuurd door de pro-Koerdische DTP en waar al jaren wordt geklaagd dat geld uit Ankara niet loskomt (waarna AKP-kandidaten in verkiezingstijd graag roepen dat de DTP niets voor elkaar krijgt). Het zal de lokale vertegenwoordiging van de AKP geen goed doen, maar wel een zegen zijn voor de Turkse democratie.
Interessante artikelen over de verkiezingen. En erg herkenbaar natuurlijk!
Beste mevrouw Geerdink,
het lijkt erop dat u dit artikel aan de Istiklal caddesi in Istanbul heeft geschreven. Een typisch CHP aanhanger verhaal die we dagelijks op TV zien. Nu zult u wel geen CHP aanhanger zijn maar uit uw verhaal blijkt wel waar u uw koffie/thee/bier drinkt en met welke mensen.
Het is een erg gekleurd en anti-AKP verhaal.
Turkije is een land met corruptie (net als alle andere landen in de wereld). En volgens mij heeft corruptie geen kleur en geen partij en zoekt het ogenschijnlijke machthebbers op. Er is anders zo weinig te verdienen. En het is het dus niet anders dan ergens anders in de wereld. Sommigen noemen zelf een lobby, wat dan wel weer mag. Het is maar hoe je het stelen benoemt.
Ter afsluiting een provocerene opmerking:
volgens mij kunt u een soortgelijke tekst over corruptie bij ons in Nederland niet gepubliceerd krijgen als u al iets weet over corruptie in Nederland.
Met vriendelijke groet
Beste Ahmet,
Geloof het of niet, dit artikel is geschreven in Üsküdar. Waar ik thee/koffie/bier drink, nou op vele plekken maar doorgaans niet rondom Taksim en İstiklal Caddesi want da’s niet mijn favo deel van de stad. Op het moment drink ik thee in een Turks dorp, bij AKP-stemmers (tenminste, deze keer hebben ze AKP gestemd, om redenen die in het artikel besproken worden). Een CHP-aanhanger ben ik al helemaal niet; als ik hier in Turkije zou mogen stemmen, zou de CHP absoluut mijn keus niet zijn. De AKP ook niet, trouwens. Ik ben zelfs blij hier niet te mogen stemmen want ik zou echt niet weten waar mijn stem naartoe zou moeten. Mijn verhaal is overigens niet anti-AKP, dat heb je verkeerd begrepen. Zoals in het artikel staat, is het gebruikelijk in Turkije dat je je aansluit bij de machthebber om daar je voordeel mee te doen, dat is niet iets wat de AKP heeft uitgevonden. Maar de AKP geeft wel hoog op van haar democratische gehalte, en dus zou het mooi zijn als zij nou juist met deze tradidtie zouden breken door het geld uit Ankara voortaan eerlijk te verdelen. En *fluistertoon*: ik heb enig vertrouwen dat de AKP de democratie werkelijk een warm hart toedraagt ;-)
Mischien is het een verassing voor u maar ik ben geen AKP aanhanger (echt niet), want ik woon in Nederland en vind het dan nutteloos om voor een Turkse partij te zijn.
Mijn bezwaar tegen uw artikel is dat het geldt voor elk land in de wereld. Alsof het in Nederland niet uitmaakt of je geen “connecties” hebt met de regering/wethouder/gementeraadslid als je iets wil “bereiken”.
Het verschil is dat het in Nederland onder de tafel wordt geschoven of mensen komen er nooit achter.
In Turkije praten mensen er openlijk over en is het veel beter te “zien” (omdat de corrupte mensen niet zo “slim” zijn).
Het mooie van Turkije is dat je ervoor gestraft wordt door de stemmers (zie de ANAP partij en de DYP partij). De AKP zal gestraft worden door het volk als ze corruptie gaan steunen.
Dat lijkt naief maar het Turkse volk heeft dat de afgelopen decennia meermaals laten zien ondanks massale steun van de media voor de corruptie.
Hoe is het echter bij ons in Nederland: heeft u een politicus zien vallen na de enorme bouwfraude. Of denkt u dat er een politicus/ de regering zal vallen vanwege de bankencrisis.
Hoe staat het dan met de democratie in ons land?
Of liever waarom brengt u de democratie aan de orde wat Turkije betreft. Turkije heeft de afgelopen 10 jaar bewezen een sterke democratie te zijn. Het volk heeft ondanks de media, het leger en het Westen gekozen voor de AKP (ook al zijn ze mischien niet kosjer).
Want waar in het Westen kan je een verkiezing winnen zonder mediasteun?
Waar zou Wilders (Verdonk/Fortuyn) zijn zonder de media?
Hoi Ahmet,
In mijn artikel staat ook nergens te lezen dat Turkije hierin uniek is. Dit artikel gaat niet over corrputie of democratie in de wereld als geheel en in Turkije in het bijzonder (dat zou een boek worden, wat zeg ik, een serie boeken), het gaat puur om deze vorm van omkoping in dit land: sluit je bij de machthebber aan, anders kun je financiering van je plannen wel vergeten. Natuurlijk is Nederland niet corruptie-vrij, maar in Nederland hoef je geen CDA-gemeente te zijn om geld uit Den Haag te krijgen, en in Nederland sluiten politici zich niet vrolijk elke verkiezing bij een andere partij aan puur om de macht te houden. Zie je Femke Halsema naar het CDA overstappen omdat ze dan meer macht zou hebben? Zie je Van der Vlies van de SGP overstappen naar de CU zodat hij kan regeren? Daar ging het me om. En dat ik over Turkije schrijf en niet over Nederland, ja, dat krijg je als je Turkije-correspondent bent…
Na dit verhaal begrijp ik weer een klein beetje meer van dat ingewikkelde land.
Mensen in Turkije zijn onvoorstelbaar hypocriet; de anti-AKP aanhangers doen alsof AKP de enige ‘corrupte’ partij is terwijl dit voor alle partijen geldt. Het verschil is dat de AKP 100 keer meer voor Turkije heeft gedaan dan alle andere partijen bij elkaar tot nu toe. En ja, ik ben een AKP aanhanger :)